Diagnosa da la parodontitis
L’examinaziun en la pratica da dentist è la suletta pussaivladad da laschar giuditgar endretg il stadi da sanadad da la schunschiva. Ultra dal giudicament clinic cun ina sonda da schunschiva ston era radiografias vegnir consultadas per giuditgar las cundiziuns da l’ossa.
Examinaziun clinica
L’examinaziun clinica en la pratica da dentist è la suletta pussaivladad da laschar giuditgar endretg il stadi da sanadad da la schunschiva.
L’agen giudicament da la schunschiva, per exempel a chasa avant il spievel, è per in giudicament correct insuffizient, perquai ch’il n’è betg pussaivel da constatar sez, sch’ina fixaziun dals dents è gia vegnida sminuida tras in’inflammaziun da la schunschiva. Medemamain na pon ins betg identifitgar sez tastgas da la schunschiva.
Pir l’examinaziun clinica correcta en la pratica da dentist cun in’uschenumnada sonda da schunschiva (sonda parodontala) po dar scleriment, sche la schunschiva è sauna, sch’ina inflammaziun da la schunschiva (gingivitis) u gia ina malsogna da la fixaziun dals dents (parodontitis) è avant maun.
Examinaziun da basa parodontala
Tar in’emprima examinaziun po il dentist u l’igienicra da dents exequir in’uschenumnada examinaziun parodontala curta che vegn a durar sulettamain paucas minutas.
Cun l’examinaziun da basa parodontala duai vegnir constatà en in curt temp, sch’igl existan problems da la schunschiva. Uschia pon ins remartgar en moda simpla ina gingivitis u scuvrir ina parodontitis.
Cun ina sonda da schunschiva (sonda parodontala) mesir’ins tar lieus tschernids plain resguard e cun ina precisiun dad in millimeter la profunditad da penetraziun a l’ur da la schunschiva.
Suenter questa examinaziun curta exequesch’ins scleriments ulteriurs mo lura, sch’ins chatta segns per ina sminuziun da la fixaziun dals dents. Quests scleriments cumpiglian l’uschenumnà status parodontal e radiografias supplementaras.
Status parodontal
Il sondagi clinic cun ina precisiun dad in millimeter cun la sonda da schunschiva per mesirar tastgas da la schunschiva e l’autezza da l’oss da la missella èn indispensabels per la diagnosa da la parodontitis.
Tar l’examinaziun clinica cun la sonda da schunschiva (sonda parodontala) mesir’ins tar fin sis lieus per dent cun ina precisiun dad in millimeter la profunditad da penetraziun da la sonda en la tastga da la schunschiva. Effectivamain mesir’ins la lunghezza tranter l’ur da la schunschiva ed il fund da la tastga. Ins discurra en quest connex da l’uschenumnada profunditad da sondagi. En lieus sauns vegn la profunditad da sondagi a muntar a maximalmain 3 mm. En lieus, nua che la fixaziun dals dents è gia vegnida sminuida tras la parodontitis, po la profunditad da sondagi muntar a 4 mm u dapli.
Ultra da quai vegn fixada cun ina precisiun dad in millimeter l’autezza da l’oss da la missella (nivel d’attachment) cun in uschenumnà status parodontal. Il status parodontal è indispensabel per la diagnostica e per la planisaziun dal tractament d’ina parodontitis. Il status parodontal po vegnir registrà online en mintga pratica da dentist e duvrà vinavant: www.parodontalstatus.ch.
Diagnosa radiografica
Las mesiras cun la sonda da schunschiva pon demussar lieus en la dentadira cun profunditads da sondagi augmentadas che ston vegnir giuditgadas supplementarmain cun ina diagnosa radiografica.
La diagnosa da la parodontitis po pir vegnir confermada cleramain cun las radiografias necessarias per quai. La schelta da las radiografias necessarias per diagnostitgar ina parodontitis fan ins pir suenter la consultaziun clinica executada. En questa maniera po in’immissiun memia auta tras radis Röntgen vegnir impedida.
Ina diagnosa radiografica consista en il cas il pli simpel da dus maletgs (fotografias da l’ala da la dentira) ed en il cas il pli extendì d’in uschenumnà status da radiografia cun supplementarmain fin a 14 radiografias ubain in ortopantomogram. Las radiografias producidas ston mussar l’oss da la missella che circumdescha ils dents e pussibilitar uschia da stimar il grad da grevezza da la sminuziun da l’oss.
Tar mintga radiografia da la pratica da dentist sto la dentadira vegnir examinada tant sin caries sco sin parodontitis.
Test microbiologic
Process microbiologics permettan oz l’access ad infurmaziuns che n’èn fin qua betg pussaivlas d’obtenir cun metodas d’examinaziun classicas.
Cun tests microbiologics moderns vegnan tschertgadas en la cumposiziun da las placcas bacterialas las suandantas sorts da bacterias che fan vegnir malsaun:
- Prevotella intermedia
- Porphyromonas gingivalis
- Aggregatibacter actinomycetemcomitans
- Treponema denticola
L’engaschi da questas stentas diagnosticas supplementaras è lura giustifitgà, sche l’infurmaziun obtegnida maina ad ina meglieraziun da la terapia u sche tractaments inutils pon uschia vegnir evitads.
Classificaziun da las malsognas parodontalas
La diagnosa da la gingivitis e da la parodontitis sa basa sin l’uschenumnada classificaziun da las „malsognas parodontalas“ ch’è renconuschida internaziunalmain.
Il 1999 ha gì lieu en l’USA per l’emprima giada in lavuratori internaziunal per classifitgar las malsognas parodontalas. La pli impurtanta novaziun visavi la classificaziun europeica dal 1993 era da betg pli definir generalmain las furmas da la malsogna primarmain sin fundament da la vegliadetgna dal pazient tar l’emprima diagnosa (p.ex. parodontitis juvenila e parodontitis da creschids). Da nov han ins introducì la parodontitis cronica e la parodontitis agressiva, sco per exempel era la parodontitis che po vegnir associada cun malsognas sistemicas.
En la nova classificaziun vegn dentant dapi il 2018 betg pli differenzià tranter cronic ed agressiv. La parodontitis vegn ussa da nov descritta – sa basond sin la classificaziun da la malsogna da diabetes – cun uschenumnads stagings e gradings.
Ulteriuras infurmaziuns
Vus pudais duvrar nossas infurmaziuns e nossas illustraziuns per Vossas atgnas producziuns. Resguardai latiers nossas disposiziuns da la licenza da Creative Commons:
Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/deed.de
Ils cuntegns da questa website vegnan citads cun la suandanta indicaziun:
www.parodont.ch/rm / CC-BY-NC-SA